Guzyhormonalnie czynne

Wskutek zmy- jajnikach. Są to guzy niewielkie, o średnicy najwyżej kilku centymetrów. Występują głównie u kobiet starszych, wyjątkowo u dzieci i wówczas wywołują wczesne pokwi- tanie (pubertas praecox). Są guzami hormonalnie czynnymi i powodują w macicy przerost śluzówki (hyperplasia cystica glandularis) oraz nieregularne krwawienia, zdarzające się także po przekwitaniu. Jest rzeczą ciekawą, że powstanie ziarni- szczaków wywołano w' sposób sztuczny u pewnych gatunków myszy przez naświetlanie jajników promieniami Roentgena.

Ziarniszczaki są bezprzecznie guzami rzadkimi, ale nie w tym stopniu jak dawniej sądzono. Zdaniem niektórych badaczy około 10% przypadków pierwotnego raka jajnika należy uważać za złośliwe ziarniszczaki.

Nawroty i przerzuty tego guza (pojego operacyjnym usunięciu) zdarzają się jednak rzadko, tak że rokowanie jest raczej pomyślne. Łagodne ziarniszczaki występują znacznie rzadziej niż złośliwe.

Wczesne pokwitanie, jakie zdarza się u dzieci chorych na ziarniszczaka, znamionuje się krwawieniami macicy (które jednak nie są właściwie miesiączkami, gdyż nie ma fazy wydzielniczej cyklu miesięcznego), przedwczesnym rozwojem gruczołu sutkowego, łechtaczki, warg sromowych, owłosienia na wzgórku łonowym i wystąpieniem popędu płciowego. U kobiet dojrzałych rozwój ziarniszczaka może wywoływać zaburzenia nerwowe (skurcze jelitowe, bóle w okolicy jajników itp.). Popęd płciowy jest zwykle wzmożony.