Nowe odmiany poliestrów termoplastycznych

W drugiej połowie lat siedemdziesiątych ukazały się na rynku nowe odmiany poliestrów termoplastycznych o bardzo korzystnych właściwościach mechanicznych, cieplnych i elektrycznych. Należą do nich:

– poliestry z łańcuchem aromatycznym o nazwach handlowych Ekonol i Ekcel firmy Carborundum Plastics (USA), których temperatura ugięcia pod obciążeniem 1,85 MPa wynosi około 300°C

– kopolimer tereftalan etylen o wo-heksanodimety Iowy o nazwie handlowej Kodar PETG (Eastman Chemical, USA)- tworzywo o strukturze bezpostaciowej i przezroczyste nawet w grubszych warstwach, o następujących właściwościach: udarność z karbem wg Izoda- 200 J/m, wydłużenie przy zerwaniu- powyżej 150°/» poważną wadą jest niska wartość temperatury ugięcia pod obciążeniem, wynosząca tylko 65°C

– Rynite (Du Pont, USA)- PETP napełniony włóknem szklanym o zmodyfikowanych właściwościach umożliwiających osiągnięcie wysokiego stopnia krystaliczności (w formie wtryskowej o temperaturze 90°C), charakteryzujący się lepszymi właściwościami mechanicznymi i cieplnymi od innych poliestrów

– termoplastyczne elastomery Arnitel firmy AKZO o twardości 40-74° Sh D, dobrej odporności na ścieranie i wytrzymałości na rozciąganie oraz małej przepuszczalności płynnych paliw.

Z poliestrów termoplastycznych wytwarza się części maszyn i urządzeń (koła zębate' i pasowe, łańcuchy przenośników, zawory, korpusy i wirniki pomp wodnych), sprzętu medycznego i gospodarstwa domowego oraz elementów mechanizmów precyzyjnych (przekładnie zębate, tulejki łożysk). Ważną dziedziną zastosowań tych tworzyw są opakowania i pojemniki, głównie butelki na napoje. Ponadto wytwarza się z nich różnorodne elementy konstrukcyjne dla potrzeb elektroniki i elektrotechniki (obudowy przełączników, wtyczki, łączówki) oraz motoryzacji (kopułki rozdzielaczy zapłonu, klamki drzwi, wycieraki reflektorów, osłony linek cięgnowych). Przykłady różnych zastosowań poliestrów termoplastycznych pokazano na rysunkach,111-114.

Poliestry termoplastyczne są produkowane min, pod nazwami handlowymi: Arnite (AKZO, Holandia), Celanex (Celanese, USA), Pocan (Bayer, RFN). Instytut Chemii Przemysłowej w Warszawie opracował technologię wytwarzania poli(tereftalanu etylenowego) napełnionego włóknem szklanym. Przewiduje się uruchomienie przemysłowej produkcji tego tworzywa pod nazwą handlową Elit w latach osiemdziesiątych.