ESTRY CELULOZY

Estry celulozy są to produkty reakcji kwasów nieorganicznych lub organicznych, lub ich bezwodników z celulozą. Właściwości ważniejszych tworzyw tej grupy podano w tabeli 18, natomiast różne przykłady ich zastosowań pokazano na rysunkach 115-118.

Azotan celulozy, niezbyt poprawnie nazywany nitrocelulozą, jest jej najważniejszym estrem nieorganicznym. Otrzymuje się go w wyniku reakcji celulozy z tzw, mieszaniną nitrującą, która zawiera zwykle 50-60% kwasu siarkowego, 20-25°/o kwasu azotowego i 10-20% wody. W przemyśle tworzyw sztucznych stosuje się azotan celulozy o zawartości 10,6-11,3% azotu. Produkty o większej zawartości azotu są stosowane do wytwarzania lakierów nitrocelulozowych.

Przez plastyfikację azotanu celulozy kamforą (10-25%) otrzymuje się tworzywo termoplastyczne zwane celuloidem. Postacią kreślarskich itp. Produkt krajowy jest wytwarzany przez ZTS „Pronit-Erg” w Pionkach pod nazwami handlowymi Celuloid A, B i C oraz w postaci tworzywa warstwowego, tzw. sklejki celuloidowej. Odmiany A, B i C różnią się głównie między sobą efektem barwnym.

Octan celulozy (acetyloceluloza) jest w odróżnieniu od celuloidu pozbawiony łatwopalności i daje się przetwarzać metodą wtrysku. Cechy te spowodowały wyparcie celuloidu przez acetylocelulozę z wielu zastosowań. Octan celulozy otrzymuje się przez działanie bezwodnika octowego na celulozę i częściową hydrolizę wytworzonego produktu- trójoctanu celulozy. W celu obniżenia temperatury płynięcia poniżej temperatury rozkładu wprowadza się do tworzywa zmiękczacie w ilości 10-70°/o. Octan celulozy jest produkowany w postaci granulatu do wtrysku i wytłaczania. Stosuje się go również w. postaci acetonowych roztworów do wylewania folii i wyrobu włókna syntetycznego zwanego jedwabiem octanowym.