OZNACZANIE SKRÓTÓW NAZW TWORZYW SZTUCZNYCH

W wielu wypadkach wygodnie jest operować skróconym i ogólnie przyjętym zapisem nazwy tworzywa sztucznego w postaci umownego symbolu literowego, np. przy wielokrotnym powtarzaniu nazwy tworzywa w tekście lub cechowaniu wyrobów handlowych. Opierając się na zaleceniach Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej ISO (International Organization for Stan- darization) znormalizowano dotychczas w Polsce skróty literowe ważniejszych terpioplastów i to-tylko w zakresie cechowania wyrobów z tworzyw. j

Poniżej przedstawiono w alfabetycznej kolejności umowne symbole literowe ważniejszych tworzyw sztucznych stosowane w krajowej literaturze technicznej (częściowo na podstawie zaleceń ISO). W niektórych przypadkach podano alternatywne oznaczenia zwyczajowe.

– kopolimer akrylonitryl/butadien/styren

– octan celulozy

– octano-maślan celulozy

– propionian celulozy

– tłoczywo poliestrowe napełnione ciętym włóknem szklanym

– epoksydy (żywice epoksydowe)

– kopolimer etylen/propylen

– laminat epoksydowy z włóknem szklanym

– laminat epoksydowy z włóknem węglowym

– kopolimer etylan/octan winylu

– kopolimer tetrafluoroetylen/fluoropropylen

– fenoplasty (tworzywa fenolowe)

– liniowy polietylen o małej gęstości

– kopolimer metakrylan metyl u/butadien/styren

– poliamidy

– poliarylosulfon polifsulfon. arylowy)

– poli(tereftalan butylenowy)

– poliwęglany

– polietylen

– polietylen o dużej gęstości (niskociśnieniowy)

– polietylen o malej gęstości (wysokociśmeniowy)

– polieteroeteroketon

– polieterosulfon 1

– poli(tereftalan etylenowy)

– połiimidy

– polimetakrylan metylu

OTRZYMYWANIE POLIMERÓW

Procesy związane z wytwarzaniem wyrobów z tworzyw sztucznych można przedstawić w uproszczeniu za pomocą następującego schematu:

Wyjściowymi surowcami, do otrzymywania monomerów są przede wszystkim ropa naftowa i gaz ziemny (baza petrochemiczna) oraz węgiel kamienny. Procesy otrzymywania monomerów są przedmiotem technologii związków organicznych, zaś zagadnienia dotyczące wytwarzania polimerów wchodzą w zakres technologii chemicznej tworzyw sztucznych. Procesami przekształcania polimerów w wyroby użytkowe (wyroby gotowe z TS) zajmuje się natomiast technologia przetwórstwa tworzyw sztucznych.

Reakcje chemiczne otrzymywania polimerów z monomerów, tj. wytwarzania syntetycznych związków wielkocząsteczkowych, nazywane są zwyczajowo polireakcjami. Rozróżnia się trzy podstawowe typy polireakcji, którymi są:

– polimeryzacja,

– polikondensacja,

– poliaddycja.

Polimeryzacja jest procesem łączenia się wielu cząsteczek mo- omeru, któremu nie towarzyszy wydzielanie małocząsteczkowych produktów ubocznych.

Polimeryzacja przebiega więc bez zmian składu substancji reagujących. Powstający polimer różni się od monomeru tylko wielkością cząsteczki.

W przedstawionym uprzednio procesie reaguje tylko jeden rodzaj monomeru. Taki proces jest nazywany homopołimcryzacją, a otrzymany produkt- homopolimerem. Jeżeli polimeryzacji ulega natomiast więcej niż jeden rodzaj monomeru, proces taki nazywa się kopolimeryzacją a powstający produkt- kopolimerem. Stosując rpżne monomery i zmieniając ich wzajemny stosunek ilościowy można otrzymać kopolimery o różnym składzie i właściwościach.