Category medicine

Tworzywa fluorowe są związkami wielkocząsteczkowymi zawierającymi w swoim składzie fluor. Grupa tych tworzyw wzbogaca się ciągle o nowe polimery różniące się budową i zawartością fluoru. Najważniejszymi przedstawicielami tworzyw fluorowych o znaczeniu przemysłowym są: politetrafluoroetylen (PTFE), poli- trifluor o chloroetylen (PTFCE), kopolimery tetrafluoroetylenu z heksafluor©propylenem (FEP) i etylenem (ETFE), poli(fluorek winylidenu)- PVDF, poli(fłuorek winylu)- PVF, polifluoro- alkilowinyloeter (PFA). Do najczęściej stosowanych należą PTFE PTFCE, przy czym ten pierwszy polimer jest nazywany zwyczajowo teflonem (od nazwy handlowej pierwszego producenta tego tworzywa, tj. firmy Du Pont- USA).

Podstawowymi składnikami tłoczyw poliestrowych są: żywica poliestrowa, napełniacz wzmacniający (włókno szklane), napeł- niacz proszkowy, utwardzacze, dodatki antyadhezyjne i smarujące, środki barwiące. Obecność środka antyadhezyjnego (stearyniany cynku lub wapnia, dwusiarczek molibdenu) w składzie tłoczywa nie jest wystarczająca i przy prasowaniu na gorąco stosuje się dodatkowo raz na kilkanaście cykli prasowniczych środki rozdzielające powiokotwórcze, na przykład woski lub silikony.

Polimetakrylan metylu jest tworzywem nie mającym zapachu i smaku, nietoksycznym, odpornym na działanie niskich temperatur i praktycznie nie chłonącym wody. Właściwości tego tworzywa (tab. 13) w porównaniu z innymi tworzywami termoplastycznymi są ogólnie dobre z wyjątkiem małego wydłużenia przy zerwaniu oraz małej udarności, szczególnie z karbem. Korzystną jego cechą jest prawie stała wartość udarności, zarówno z karbem jak i bez karbu, w zakresie temperatury od- 20°C do + 60°C. Zależność udarności polimetakrylanu metylu od temperatury przedstawiono na rysunku 85.

Żywice epoksydowe lane są bardzo dobrym materiałem odlewniczym. W porównaniu do innych żywic wykazują one mniejszy skurcz podczas utwardzania. Utwardzone żywice epoksydowe stanowią doskonały materiał elektroizolacyjny odznaczający się jed- nocześnie znaczną wytrzymałością mechaniczną i odpornością cieplną oraz dużą stabilnością wymiarów podczas użytkowania. Te cechy zadecydowały, że żywice te z dużym powodzeniem są stosowane w elektrotechnice do nasycania transformatorów, maszyn elektrycznych i różnego rodzaju cewek oraz do zalewania metalowych części urządzeń elektrycznych i hermetyzacji kondensatorów. Odlewy z żywic epoksydowych są stosowane także jako izolacja głównie w przekładnikach prądowych oraz jako obu- do wy aparatów elektrycznych i materiał izolacyjny zastępujący porcelanę. Różne przykłady ich zastosowania w elektrotechnice przedstawiono na rysunkach 147 i 148.

W wielu wypadkach wygodnie jest operować skróconym i ogólnie przyjętym zapisem nazwy tworzywa sztucznego w postaci umownego symbolu literowego, np. przy wielokrotnym powtarzaniu nazwy tworzywa w tekście lub cechowaniu wyrobów handlowych. Opierając się na zaleceniach Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej ISO (International Organization for Stan- darization) znormalizowano dotychczas w Polsce skróty literowe ważniejszych terpioplastów i to-tylko w zakresie cechowania wyrobów z tworzyw. j

Poza omówionymi dotychczas środkami pomocniczymi stosowane są również takie dodatki do tworzyw, jak: porofory, środiki tiksotropujące, środki antystatyczne, środki zmniejszające palność i inne.

Przetwórstwo polistyrenu modyfikowanego butadienem jest bardzo podobne do przetwórstwa polistyrenu niskoudarowego zarówno pod względem parametrów technologicznych, jak i przygotowania materiału. Mniejsze naprężenia wewnętrzne powstające przy formowaniu kształtek wtryskowych z polistyrenu SB pozwalają na wytwarzanie wyrobów z zapraskami metalowymi i stosowanie tego tworzywa w większej ilości do produkcji płyt metodą wytłaczania. mowanie wyrobów z zapraskami metalowymi nie powoduje po- , wstawania spękań. Owispol GM jest ponadto używany na obudowy magnetofonów i gramofonów, skrzynek radiowych i telewizyjnych, obudowy aparatu telefonicznego (rys. 60) oraz do wytwarzania elementów sprzętu radio- i teletechnicznego.

Silikony, czyli tzw. poliorganosiloksany, są polimerami krze- moorganicznymi, tj. syntetycznymi związkami wielkocząsteczkowymi zawierającymi atomy krzemu. Obecność tych atomów powoduje, że silikony różnią się wyraźnie od omawianych dotychczas organicznych związków wielkocząsteczkowych. Jednocześnie jednak, dzięki obecności grup organicznych związanych z atomami krzemu, poliorganosiloksany różnią się także od nieorganicznych polimerów krzemu typu kwarcu lub szkła krzemianowego. Najogólniej można stwierdzić, że polimery krzemoorganiczne stanowią grupę pośrednią między organicznymi i nieorganicznymi związkami wielkocząsteczkowymi.

Odporność cieplna przedmiotów prasowanych z tłoczyw1 fenolowych jest uwarunkowana głównie rodzajem napełniacza. Tak na przykład tłoczywo napełnione mączką drzewną jest odporne na długotrwałe działanie temperatury do około 100-120°C, podczas gdy odporność tłoczyw napełnionych włóknem szklanym lub azbestowym wynosi około 130°C.

Istotne rozszerzenie w ostatnich latach zakresu stosowania tworzyw sztucznych w różnych dziedzinach techniki i życia codziennego stało się możliwe min. dzięki opracowaniu i uruchomieniu produkcji wielu nowych tworzyw konstrukcyjnych. Należą do nich takie tworzywa, jak poliestry termoplastyczne, poli- oksyfenylen, poliimidy, polieterosulfony, polisiarczek fenylenu), polieteroeteroketon. W porównaniu ze znanymi ogólnie tworzywami sztucznymi odznaczają się one z reguły korzystniejszymi właściwościami mechanicznymi oraz większą odpornością cieplną i chemiczną. Niektóre z nich, jak omówione w rozdziale II poliestry termoplastyczne czy polioksyfenylen, już od kilkunastu lat znajdują coraz większe zastosowanie do wytwarzania różnorodnych wyrobów przemysłowych i przedmiotów powszechnego użytku. Pozostałe są dotychczas mniej znane, ale zyskują coraz bardziej na znaczeniu jako materiały konstrukcyjne przeznaczone do pracy w podwyższonych temperaturach, bądź też jako tworzywa odporne na działanie czynników agresywnych, względnie jako , doskonałe elektryki.

W stosunku do PVC zmiękczacze epoksydowe są plastyfikatorami drugo rzędowy mi, natomiast pozostałe zmiękczacze monome- ryczne- plastyfikatorami pierwszorzędowymi.