Duże znaczenie przy wyznaczaniu wytrzymałości na rozciąganie ma prędkość rozciągania próbki oraz temperatura, w której wykonuje się pomiar. Wiosełkowaty kształt próbek (rys. 4) powoduje, że pękają one w określonych miejscach (przewężeniach), przez co uzyskuje się powtarzalność wyników.

Otrzymuje się go przez wysokociśnieniową kopolimeryzację etylenu z octanem winylu. Zawartość tego drugiego składnika w kopolimerze wynosi około 30%, Obecność rozgałęzionych merów octanu winylu powoduje, że polietylen traci zdolność do krystalizacji i staje się tworzywem bardzo elastycznym. Moduł sprężystości ulega obniżeniu od trzech do sześciu razy w stosunku do- wysokociśnieniowego homopolimeru etylenu.

Octano-maślan celulozy jest mieszanym estrem organicznym celulozy. Otrzymuje się go przez działanie mieszaniny bezwodników kwasu octowego i masłowego na celulozę. Wytworzony produkt miesza się następnie z plastyfikatorami i pigmentami lub barwnikami. W porównaniu z octanem celulozy tworzywo to odznacza się wyższą wytrzymałością mechaniczną i odpornością cieplną, mniejszą chłonnością wody oraz większą odpornością na działanie czynników atmosferycznych. Octano-maślan celulozy może być barwiony na dowolne barwy o różnym stopniu przezroczystości, jak również pigmentowany we wszystkich odcieniach. Wytwarzane z niego wyroby odznaczają się bardzo wysokim połyskiem.

Rozróżnia się trzy podstawowe stany fizyczne, w jakich zależnie od temperatury znajdować się mogą polimery bezpostaciowe:

– szklisty,

Fizyczne i chemiczne właściwości polipropylenu umożliwiają szerokie stosowanie tego tworzywa w przemyśle oraz w życiu co- dzielnym. Obojętność fizjologiczna oraz możliwość pracy ciągłej powyżej temperatury 100°C pozwalają na stosowanie polipropylenu do produkcji opakowań farmaceutycznych oraz elementów aparatury i sprzętu medycznego (rys. 31). Wysoką odporność chemiczną omawianego tworzywa wykorzystuje się do wytwarzania urządzeń chemicznych oraz pojemników do przechowywania agresywnych chemikaliów (rys. 32). Ze względu na bardzo duże wydłużenie stosuje się go również jako materiał włóknotwórczy do produkcji tkanin i odzieży przemysłowej, worków i lin (rys. 36, 37).

Elastomery stanowią grupę tworzyw o stosunkowo małym module sprężystości, ale o bardzo dużym wydłużeniu przy zerwaniu, dochodzącym niekiedy do 1200’°/o. Po znacznym odkształceniu, wywołanym w temperaturze pokojowej już pod niewielkim obciążeniem, powracają one do pierwotnych kształtów i wymiarów7, jeżeli zostanie usunięta siła powodująca deformację. Takie właściwości elastomerów wynikają stąd, że ich temperatura zeszklenia jest niższa od temperatury pokojowej.

Działanie czynników atmosferycznych, światła, podwyższonej i obniżonej temperatury, substancji chemicznych znajdujących się w powietrzu powoduje powolne niszczenie tworzyw, określane jako ich starzenie się. Zmiany właściwości tworzywa pod wpływem działania tych czynników powodują ograniczenie czasu użytkowania wytwarzanych z niego wyrobów.

Półfabrykaty (półwyroby) z tworzyw sztucznych uzyskują postać wyrobu gotowego po odpowiedniej obróbce wykończeniowej, tóra nadaje im ostateczny kształt użytkowy, na przykład w wyni- u: formowania próżniowego, zgrzewania, obróbki wiórowej. Są e dostarczane w postaci folii, płyt, bloków, rur, prętów, węży tp. Do półwyrobów z tworzyw sztucznych zalicza się również la- inaty wytwarzane w postaci płyt, rur i prętów.

Właściwości mechaniczne porowatego polistyrenu są dość dobre, pomimo że ponad 95% objętości geometrycznej tworzywa stanowi przestrzeń wypełniona gazem. Wytrzymałość na ściskanie i udarność są lepsze od analogicznych właściwości innych tworzyw porowatych o tej samej gęstości pozornej. Polistyren porowaty jest odporny na działanie wilgoci. Odznacza się również dobrymi właściwościami elektrycznymi, małym przewodnictwem cieplnym i małą gęstością pozorną. Wadą tego tworzywa jest palność i nie najlepsza odporność cieplna. Przez dodatek związków zawierających chlorowiec (chlor, brom) można otrzymać polistyren porowaty samogasnący.

Krzywe rozciągania nieorientowanych próbek poliamidów wykazują charakterystyczny przebieg dla większości polimerów o strukturze liniowej. W zakresie małych wydłużeń odkształcenie jest sprężyste. Po przekroczeniu granicy plastyczności rozpoczyna się odkształcenie trwałe, zaś po osiągnięciu wydłużenia kilkuset procent następuje szybki wzrost naprężenia, aż do zerwania próbki.

W zależności od metody i sposobu prowadzenia polimeryzacji otrzymuje się polietylen o różnej masie cząsteczkowej i różnym stopniu krystaliczności. Te dwa czynniki wywierają zasadniczy wpływ na właściwości polietylenu, zwłaszcza na właściwości fizyczne. Większa masa cząsteczkowa, o czym świadczy mały wskaż-